Γυναίκα και Εκκλησία

Τα δύο φύλα είναι ισότιμα μπροστά στο Θεό, καθώς είναι δημιουργήματά Του «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν». Δεν υπάρχει καμία διαφορετική θέση της γυναίκας στο χώρο της Εκκλησίας από τη θέση του άντρα. Και οι δύο είναι ίσοι απέναντι στο άγιο θυσιαστήριο. Ο Χριστός μάλιστα εξύψωσε και την κοινωνική αλλά και τη θρησκευτική θέση της γυναίκας στην εποχή του.

Ό,τι προβλέπεται για τον άντρα, προβλέπεται και για τη γυναίκα. Συγκεκριμένα, οι γυναίκες έχουν τη δυνατότητα να διακονήσουν στο ναό, όπως και οι άντρες. Έχουν τη γενική ιεροσύνη, όπως και οι άντρες. Στα πρώτα χρόνια μάλιστα της Εκκλησίας υπήρχε ο θεσμός των διακονισσών. Κακώς εξέπεσε από τότε. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία προσπάθεια να επανέλθει θεσμικά. Ήδη στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας έχουν χειροθετηθεί οι πρώτες γυναίκες διακόνισσες.

Η είσοδος στο άγιο βήμα επιτρέπεται μόνο στους ιερείς και σε όσους (άντρες ή γυναίκες) έχουν ειδική ευχή από τον επίσκοπο για λόγους διακονίας και μόνο. Το γεγονός ότι συνήθως μπαίνουν στο ιερό βήμα αγόρια και άντρες οφείλεται στο ότι αυτοί έχουν τη δυνατότητα να γίνουν ιερείς.

Η ιεροσύνη επιτρέπεται στους άντρες, όχι επειδή είναι ανώτεροι από τις γυναίκες, αλλά κατ’ αντιστοιχίαν της ιεροσύνης του Κυρίου και των Αποστόλων. Ούτε η μητέρα του Θεού, η Παναγία, απέκτησε την ειδική ιεροσύνη. Οι γυναίκες έχουν τη φυσική μητρότητα (Παναγία – νέα Εύα) και οι ιερείς έχουν την πνευματική πατρότητα (Χριστός – νέος Αδάμ).

Η μητρότητα είναι δώρο Θεού. Και ό,τι συνοδεύει τη μητρότητα είναι από το Θεό. Επομένως, η διαδικασία της εμμήνου ρύσεως , η εγκυμοσύνη και η λοχεία δεν επιβαρύνουν τις νέες κοπέλες και όλες τις γυναίκες με κάποια ακαθαρσία ή κάποιο «μίασμα». Αυτά είναι εβραϊκές αντιλήψεις που δεν ευδοκίμησαν στην Καινή Διαθήκη.

Δεν υπάρχει καμία απαγόρευση για τις γυναίκες, που βρίσκονται σε κάποια από τις παραπάνω καταστάσεις, να προσέλθουν στο ναό, να ανάψουν κερί, να ασπαστούν τις εικόνες, να πιούν αγιασμό, να πάρουν αντίδωρο, να φιλήσουν το σταυρό, να περάσουν κάτω από τον Επιτάφιο, κ.α. Κατά το διάστημα αυτό, οι γυναίκες δεν χάνουν τη χάρη του Αγίου Πνεύματος που έλαβαν κατά το Βάπτισμά τους και κατά το Χρίσμα. Συνεχίζουν να είναι παιδιά του Θεού και μέλη της Εκκλησίας. Για το ζήτημα της Θείας Κοινωνίας και για καθαρά πρακτικούς λόγους που έχουν να κάνουν με τη σωματική της κατάσταση (και όχι για θεολογικούς), καλό είναι γίνεται συνεννόηση της κάθε γυναίκας και με τον Πνευματικό της.

Οι ευχές του σαραντισμού αναφέρονται στην πρώτη είσοδο του νεογέννητου στην Εκκλησία, όπως έγινε με την Υπαπαντή του Χριστού, και όχι σε κάποιον υποτιθέμενο καθαρισμό της γυναίκας. Η παραμονή στο σπίτι της γυναίκας σε λοχεία γίνεται για όσο διάστημα η ίδια έχει ανάγκη να αναρρώσει. Δεν χρειάζεται κάποια ειδική ευχή για να βγει από το σπίτι, ούτε κινδυνεύει από «γλωσσοφαγιά», ούτε φέρνει γρουσουζιά όπου πάει ασαράντιστη. Εννοείται ότι η αντίληψη για μισή ευχή (…στις 20 ημέρες) προκειμένου να βγει η γυναίκα από το σπίτι είναι απαράδεκτη και γελοία.

Παναγιώτης Ασημακόπουλος

Θεολόγος καθηγητής