Ποιοι μιλάνε (συνήθως….) για το μάθημα των Θρησκευτικών;

Το μάθημα των Θρησκευτικών ήταν ανέκαθεν στο επίκεντρο ιδεολογικών, διοικητικών και άλλων αντιπαραθέσεων. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα αναζωπυρώθηκε το «ενδιαφέρον» για χάραξη γραμμής.

Συνήθως αυτοί που μιλάνε (σε συνέδρια, βιβλία, άρθρα, στο διαδίκτυο, στο γυαλί και στη Βουλή…) σχετικά με το μάθημα είναι οι παρακάτω:

Α) Καθηγητές Πανεπιστημίου: Αρκετοί από αυτούς έχουν από ελάχιστη έως καθόλου ιδέα για το τι όντα διαβιούν στη σχολική τάξη. Λάτρεις και πιστοί ακόλουθοι παιδαγωγικών θεωριών, διδακτικών αρχών και στόχων, μετά δυσκολίας ακούγονται ή διαβάζονται ύστερα από ένα δεκάλεπτο. Ευχαρίστως, παραχωρώ μια οποιαδήποτε τάξη μου για να διαπιστώσω κι εγώ πώς εφαρμόζονται όλα αυτά. Ίσως να είναι και η ετεροχρονισμένη εκδίκησή μου για το διάβασμα του αλήστου μνήμης ΑΣΕΠ. Τον τελευταίο καιρό στον κλάδο τους ευδοκιμεί και ένα άλλο είδος: αυτό του «βγάζουμε τα προσωπικά μας στην πλάτη του μαθήματος»….

Β) Επίσκοποι, κληρικοί και μοναχοί: Ορισμένοι από αυτούς έχουν μια ρομαντική ιδέα για το μάθημα των Θρησκευτικών και άλλοι συγχέουν (σκόπιμα ή αθέλητα) την αυτονόητη (και λησμονημένη…) κατήχηση της Εκκλησίας με το μάθημα των Θρησκευτικών. Αλγεινή εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι ενώ πρόσφατα δόθηκε η ευκαιρία για απασχόληση θεολόγων (μέσω ΟΑΕΔ) για το κατηχητικό έργο της Εκκλησίας, ελάχιστες μητροπόλεις ανταποκρίθηκαν. Πάντως, οφείλω να ομολογήσω ότι συχνά είναι πιο ευχάριστες και δημιουργικές οι παρεμβάσεις τους σε σχέση με αυτές της πρώτης κατηγορίας. Πάντα βέβαια υπάρχουν εξαιρέσεις….

Γ) Η βουλευτής κυρία Μαρία Ρεπούση, ο νομικός Γιάννης Δικηγόρογλου, ο blogger Nick666, ο αρτοποιός της γειτονιάς που έχει απωθημένα επειδή συνέπεσε να είναι μαθητής του εξατάξιου Γυμνασίου την εποχή της επταετίας, η δεσποινίς Ασπασία ετών 72 με κότσο αλφαδιά, η θεία μου η Μαριγώ που με κατσαδιάζει που επιτρέπω στα κορίτσια να πηγαίνουν στην Εκκλησία με παντελόνι. Ο καθένας με την ιδεολογία του που θέλει να την επιβάλει ως μεσσιανική αποκάλυψη. Το σημείο όπου πραγματικά συναντιέται ο στενόμυαλος θρήσκος με τον φανατικά άθρησκο.

Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, δεν υποστηρίζω ότι όλοι οι παραπάνω δεν δικαιούνται ή δεν πρέπει να παρεμβαίνουν στο ερώτημα «τι μάθημα Θρησκευτικών θέλουμε». Αντιθέτως, πιστεύω ότι από όλες τις απόψεις κάτι καλό μπορεί να βγει. Το μονοπώλιο, η απολυτοποίηση και η μονοφωνία είναι το πρόβλημα. Και σε αυτό φταίμε όλοι οι άμεσα εμπλεκόμενοι με το μάθημα. Και εννοώ κυρίως τους θεολόγους καθηγητές Γυμνασίων και Λυκείων, τους σχολικούς μας συμβούλους και τους μαθητές μας. Οφείλουμε να μιλάμε, να γράφουμε, να προβληματιζόμαστε και να παρεμβαίνουμε περισσότερο. Για να αποτυπώνουμε και να μοιραζόμαστε τις καθημερινές και ζωντανές εμπειρίες μας. Για να γνωριζόμαστε καλύτερα. Για να βοηθούμε ο ένας τον άλλο. Για να ξεπερνάμε πιο εύκολα τα προβλήματα. Για το καλό του μαθήματός μας. Πέρα από ακαδημαϊσμούς, πέρα από ιδεολογικά στερεότυπα, πέρα από το μικρόκοσμό μας.

Ως πιθανό έναυσμα για προβληματισμό και διάλογο, ακολουθούν τα αποτελέσματα ενός ερωτηματολογίου που έδωσα στους δικούς μου μαθητές (Α΄ και Β΄ Λυκείου) στα μέσα του Νοεμβρίου 2013. Η συμπλήρωσή του ήταν ανώνυμη και εθελοντική. 
Για τα αποτελέσματα, πατήστε εδώ.

Παναγιώτης Ασημακόπουλος
Θεολόγος καθηγητής
.